آسم
آسم یک بیماری التهابی و مزمن راههای هوایی است که بسیار شایع است و در موارد حمله هاي حاد و شديد می تواند کشنده باشد . خصوصیات بیماری شامل تنگ شدن حمله ای راه های هوایی ، افزایش واکنش راههای هوایی به محرک های مختلف ، وقابلیت بازگشت به وضعیت طبیعی (بطورخود به خودی یا باکمک داروها ) است . بدون در نظرگرفتن عوامل مساعدکننده محيطي ،به نظر می رسدکه عوامل ژنتیکی یا ایمونولوژیکی در بروز آسم دخیل باشند . درآسم ایمنولوژیک ، بدنبال بروز واکنش های آنتی ژن – آنتی بادی ، یکسری واسطه های شیمیائی از جمله هیستامین ، ترشح می شود و سبب اعمال اصلی زیر میگردد:
- انقباض عضلات صاف راههای هوایی کوچک و بزرگ و بروز اسپاسم برونش ، افزایش نفوذ پذیری کاپیلرها که سبب ادم و تشدید تنگی راههای هوایی می گردد .
- افزایش ترشح غدد مخاطی و تولید خلط
- افزایش مقاومت راههای هوایی
ازدیاد مقاومت راه هوایی ممکن است در اثر اسپام عضلات صاف برونش ، التهاب مخاطی و افزایش ترشح موکوس باشد . این تغییرات سبب انسداد عبور هوا می شود .
تظاهرات بالینی :
علائم آسم شامل ازدیاد تنگی تنفسی ، سرفه و ویزینگ است . در فرم معمول بیماری هر 3 علامت باهم وجود دارد در شروع حمله ، بیمار احساس گرفتگی در قفسه سینه دارد که با سرفه خشک همراه است . صدای تنفسی خشن می شود
ودر هر دو فاز تنفسی ظاهرمی شود . بازدم طولانی شده و بیمار در بسیاری از موارد به تاکی پنه ، تاکیکاردی و افزایش
خفیف در فشار خون شریانی سیستولیک ، دچار می شود. ریه به سرعت پراز هوا شده و ( قطرقدامی – خلفی سینه ) زیاد می شود . صدای ویز بسیار نازک و استفاده از عضلات فرعی تنفس ، نشان دهنده انسداد است . پایان هرمرحله با سرفه ای
که حاوی موکوس غلیظ و چسبیده است ، همراه می شود . حملات آسم غالباً در شبها روی داده ، بطوریکه بیمار با احساس خفگی (بعلت التهاب و افزایش ترشح مخاطی ) از خواب بیدار می شود .
درمان :
حذف عامل یا عوامل مسبب آسم از محیط فرد مبتلا به آلرژی موفق ترین روش درمان محسوب می شود .
عوامل مساعد کننده حمله آسم :
عوامل محیطی: تغییر درجه حرارت محیط ، تغییر رطوبت ، ذرات و بخارات محرک ، دود سیگار، بوهای زننده ، آلوده کننده های محیطی مثل دی اکسید گوگرد ، سولفات ها ، مصرف آسپرین ( مهار کننده پروستاگلاندین )
ورزش
استرس روانی
عفونت ( معمولاً ویروسی)
درمان دارویی:
داروهای موجود برای درمان آسم به 2 دسته کلی تقسیم می شوند :
داروهای مهار کننده انقباض عضلات صاف و داروهایی که از بروز التهاب جلوگیری می کند .
هدف از دارو درمانی از بین بردن سریع اسپاسم است .
1)آسم حاد
فرم ضعیف : تجویز برونکودیلاتور مثل تئوفیلین وگاهی سمپاتومیمتیک مثل متاپروترنول
فرم متوسط : اکسیژن تراپی از راه بینی ، آمینوفیلین وریدی ، سمپاتوممتیک مثل ایزوپرترنول در صورت عدم درمان ، آدرنوکورتیکواستروئید استنشاقی ،کنترل علائم حیاتی
فرم شدید : بستری کردن بیمار ، اکسیژن رسانی و در صورت لزوم اینتوباسیون ، تجویز استروئیدهای وریدی هر6 ساعت تا 4 روز آمینوفیلین وریدی ، داروهای بتا آدرنرژیک زیر جلدی و بعد درمان استنشاقی
2) آسم مزمن
فرم خفیف : معمولاً فرم ائروسلی داروهای سمپاتومیمتیک به تنهایی یا همراه کرومولین سدیم و تئوفیلین
فرم متوسط : علاوه برداروهای فوق مصرف همزمان کورتیکواستروئیدهای استنشاقی
فرم شدید : علاوه بر داروهای فوق ، از کورتیکواستروئید خوراکی می توان استفاده کرد .
منبع: http://nritld.sbmu.ac.ir
